3 months in Shanghai, 3 weeks left!

Inmiddels ben ik over ¾ van mijn verblijf hier en is mijn vorige blog alweer een eeuwigheid geleden. Hoogste tijd voor een update dus! Om maar even de draad op te pakken van mijn vorige verhaal: “Ben ik inmiddels al meer chinees?” Ja zeker, ik boek vooruitgang! Zodra er geen rijst bij een gerecht wordt geserveerd, kijk ik verwilderd om me heen, onderwijl met lichte paniek in mijn stem iets in de trant van FUJONG FUJONG (ober) roepend. Bij het oversteken van de straat kijk ik dan weer allerminst verwilderd om me heen, en al helemaal niet naar het stoplicht of de politie agent op de hoek. Ik weet niet wat hier precies in de functie omschrijving van deze beste wetshandhavers staat, maar de wet hand haven is er in ieder geval niet direct 1 van. Ook twijfel ik hier over het precieze doeleinde van een stoplicht. Staat mijn stoplicht op groen om rechtdoor over te steken, dan hebben de auto’s die rechts af gaan toch nog altijd voorgang. Daarnaast lijken de scooters sowieso boven elke verkeersregel verheven te zijn. Het komt er dus eigenlijk op neer dat of een stoplicht nu rood of groen is, je loopt altijd een redelijke kans om van de sokken gereden te worden. Betreffende het openbaar vervoer, kan ik wel met trots vermelden dat mijn “metro-techniek” inmiddels uitermate verfijnd is. Ik zal het even uitleggen: moet je meerdere stops, stort je dan blindelings naar voren ZODRA (ik herhaal ZODRA) de metro deuren open gaan. Moet je er echter na 1 of 2 stops weer uit, dan wordt het wat gecompliceerder. Beginnersfout nummer 1 is om je de coupe in te laten drukken, want geloof me, daar kom je de eerstvolgende stops niet meer uit. Beginnersfout nummer 2 is om dan maar 'even te wachten' totdat de andere mensen zijn ingestapt, je kunt wachten totdat je een ons weegt. Wat dan wel te doen? Zodra je de drempel van de metro over bent, stap naar links of rechts en druk jezelf tegen de zijkant van de banken aan. Hef je hoofd en blijf standvastig en onbevreesd op je plek staan gedurende tientallen seconden van chaos & commotie. Maar mooi dat jij vervolgens fluitend de metro uit kunt lopen bij de volgende stop!

En zo is China elke dag nog een klein avontuur. In Nederland zijn zoveel dingen vanzelfsprekend. Hier is het maar beter om al je verwachtingen en associaties buitenboord te zetten, 9 van de 10 keer pakt de werkelijkheid toch anders uit. Deze carte blanche levert een mengeling van frustraties en verwondering op, van positieve en negatieve verassingen. Geduld en begrip zijn voor mij hier het sleutelwoord. Nee, ik word er niet vrolijk van als ik een dood kuikentje op m’n bord krijg of nog half levende schildpadden in de supermarkt zie rond kruipen. Maar ja, ik weet dat chinezen het ‘vies’ en ‘niet vers’ vinden om dieren die al een tijdje dood zijn te eten en dat de voedselketen hier nu eenmaal net wat anders in elkaar steekt. En nee, ik word ook absoluut niet vrolijk van alle rochels op straat (of in een prullenbak, een zakje, de metro.. waarbij ze met alle kracht die ze in zich hebben al het speeksel van onderuit hun slokdarm lijken te willen halen alvorens te spugen). En als het al geen rochel is op straat, dan is het wel urine, jawel plas (kleine kinderen dragen hier vaak een broek met een opening, zodat ze de plas rechtstreeks kunnen laten lopen, whenever, wherever). Maar ja, ik weet dat chinezen het op hun beurt weer uitermate vies vinden dat wij al deze ‘sappen’ maar bij ons blijven dragen en laten ‘broeien’. Het is in hun ogen natuurlijk dat het het lichaam verlaat. En nee, als de spetters tijdens de lunch in het rond vliegen en er met veel geluid gesmakt en geslurpt wordt druist dat in tegen mijn gevoel van ‘smakelijk eten’, maar ja, in China is dit echter een manier om je waardering voor het eten te laten blijken (daarnaast is het in mijn ogen ook praktisch onmogelijk om bijv. noodlesoup zonder gesmak of geslurp of gespetter, met stokjes, te eten…).

Ook is het interessant om op te merken hoezeer we gewend zijn om met associaties te werken, en hoezeer dit het leven makkelijker maakt. Als je in NL in een stad loopt en je wilt een hapje eten, heb je onmiddellijk associaties bij de verschillende gelegenheden die je om je heen ziet. Macdonalds (fast food), Bakker bart (broodjes), V&D La Place (…) etc. In China mis ik deze associaties echter volledig en weet je nooit wat je te wachten staat. Ook betreffende het eten dat ik op m’n bord krijg, denk ik vaak te kunnen raden wat het is. Het is rond, krokant en gefrituurd, dat moet een bitterbal zijn! Het is vierkant en van granen, een boterham! Ik kan je vertellen, bijna altijd zit ik ernaast. Los daarvan eet ik hier wel echt heerlijk! Zodra je eenmaal een beetje bekend bent met de keuken (en bepaalde gerechten heel ver links laat liggen) is het echt genieten. Met mijn stage bedrijf gaan we elke doordeweekse dag met z’n allen ‘s middags uiteten in de buurt. O.a. japans, seafood, fried rice en de lekkerste groenteschotels worden hierbij genuttigd. In NL zijn we vrij veel gewend om dingen in eenvoud te bereiden, bijvoorbeeld een pan met enkel bloemkool of boontjes. In china zul je echter nooit alleen bloemkool zien, het zal altijd een mengeling van verschillende kruiden en groentes ed zijn, wat toch heerlijke smaaksensaties leidt!

En dan had ik graag nog een momentje om de Nederlandse efficiëntie de hemel in te prijzen! In China doen ze met 4 man meer 4 keer zo weinig dan in NL. De systemen die ze hier hebben lijken in eerste instantie gericht op werkverschaffing (hallo communisme): hoe kan ik zoveel mogelijk mensen bezig houden met een en dezelfde taak? Dit gaat naar mijn inzien rechtstreeks ten koste van de efficiëntie van een systeem, en de kwaliteit, en de snelheid! Ik merk in het dagelijkse leven dat de mensen weinig gemotiveerd zijn in hun baan. Het lijkt meer alsof ze hun tijd uit zitten, iedere dag maar weer. Maar goed, wat wil je dan ook, als je de simpelste taak al met z’n vieren uit voert. Het lijkt alles bij elkaar in ieder geval tot weinig bevlogenheid te leiden.

En toch is China een wereldeconomie. Zie ik dat dan helemaal niet terug? Jawel, op mijn stage. China heeft naar mijn gevoel 2 lagen: een (over)grote laag gevuld met de “lagere klasse”, niet zoveel daar tussen, en dan een toplaag. Op mijn stage spreek ik elke dag met mensen die gemiddeld een fijne 1.5 ton (euro!) verdienen. 1 ton wordt soms al aangetikt zo’n twee tot drie jaar post-graduate. En ja, deze mensen werken hard en komen intelligent en gedreven over. En ja, van deze mensen krijg ik constant te horen of ik ’s avonds na tienen even terug kan bellen of in het weekend, als ze niet op kantoor zijn.

“Helaas” moet ik ze vaak mededelen dat ik in het weekend al “urgent things” te doen heb. De afgelopen weekenden hebben er namelijk heel wat tripjes op de planning gestaan! Ik heb een vriendin van mijn exchange in Istanbul opgezocht in Hong Kong, ik heb samen met Rebecca die me uit NL kwam opzoeken de hoofdstad van China bezocht, peking eend gegeten en de Chinese muur beklommen. En afgelopen weekend ben ik met een vriendinnetje hier de bergen in geweest waar we hebben mogen genieten van een prachtig landschap en een nog mooiere zonsopgang nadat we bovenop de berg de nacht hadden doorgebracht. De eindeloze trappen en de dagenlange spierpijn die daarop volgden waren soms iets minder genieten, maar het was het dubbel & dwars waard!

Dan hebben we nog een puntje dat hier voor mij enigszins door de mand is gevallen: sport! China staat uiteraard bekend om z’n super gedisciplineerde, wel-getrainde en ijzersterke sporters. Nou, in het dagelijkse leven is daar weinig van terug te zien! De enige sprintjes die ik ze zie trekken zijn richting de liftdeuren die bijna dicht gaan. Zo zijn dan ook de trappen op het metro station zo ongeveer de enige vierkante meters die ik wel voor mezelf heb hier. Wat je dan overigens wel weer ziet, zijn ‘clubjes’ in het park of zomaar op straat. Recentelijk is er elke ochtend voor mijn appartementen complex een senioren clubje aan de gang, die gooien gezamenlijk een beentje en een armpje in de lucht. In de avond zie ik hier vaak een oud stel, in perfecte synchronie bepaalde kung-fu bewegingen uitbeelden. Wel weer vrij indrukwekkend! En soms komen er werkelijk waar gewoon op de stoep een aantal stijldansende koppels voorbij gezweefd. En ook in de parken komen vaak vrouwen bij elkaar om een dansje te wagen. Deze openlijke expressie van dans in het dagelijkse leven is dan wel weer heerlijk om te ervaren!

Ik besef dat ik nog wel uren door kan schrijven. China is zo’n ervaring! En ik geniet ervan, van elke seconde. Ondanks de rochels, de inefficiëntie, de dode kuikentjes op m’n bord etc. etc. Het laat me thuis overdenken. Het geeft me perspectief. En Shanghai is en blijft prachtig, met z’n brede straten, hoge gebouwen en adembenemende skylines. Overal om je heen is licht en geluid, maar het is ook schoon en overzichtelijk, vol met groene parken en invloeden van over de gehele wereld. Ik houd van deze cosmopolitan, dit 'parijs van het oosten’. Over 3 weken zal ik weer terug naar NL vliegen, en zal er weer een stukje van m’n hart vergeven zijn, ditmaal voor Shanghai!

Toegift, (China-)weetjes:
- De chinezen met kinderplannen brengen deze dagen heel wat tijd binnenshuis door… Mocht je zwanger willen raken, dan is het namelijk nu of…. over een jaar weer! Volgend jaar is namelijk het jaar van het schaap, en je kind kan het blijkbaar niet slechter treffen. Mocht het een meisje worden, dan kan zij het helemaal schudden. Een gok die veel chinezen toch liever niet blijken te wagen. In welk jaar zit je kind dan overigens wel echt gebakken? In het jaar van het varken!
- Soms, als ik naar het menu in een restaurant vraag (of gebaar), word ik met veel enthousiasme mee gewenkt, naar een levensgroot aquarium!
- Als je hier in een restaurant gaat eten, krijg je dikwijls een pakketje in plastic verpakt. Wanneer je hier het plastic afscheurt, komen er een kopje, een schoteltje, en stokjes tevoorschijn. Ook weer allemaal individueel in plastic verpakt. Als hier servies uit de afwas komt, wordt het dus iedere keer gewoon weer opnieuw ingepakt! Als ik daarnaast in de supermarkt mandarijnen koop, zijn deze stuk voor stuk in plastic verpakt. En dit geldt voor vele, vele producten. De verspilling van plastic is hier echt ongelofelijk!
- We hebben sinds kort een stretcher op het werk, jawel! In een kantoortje achteraf waar ook nog eens de lichten lekker gedempt kunnen worden. Toch een stuk comfortabeler dan het hoofd op de armen op het bureau, voor het gebruikelijke middagsdutje (en ja, er zijn ook badminton rackets en een tafeltennis tafel in het gebouw te vinden)
- Daarnaast hebben we tegenwoordig ook het zogenoemde ‘apple plan’ op het werk, met persoonlijke dank aan ondergetekende.Ik ben zelf nogal fan van fruit, en na dit enthousiasme meerdere malen te hebben laten doorschemeren, staat er tegenwoordig een grote box met appels op kantoor. 1x per dag wast iemand hieruit voor iedereen een appel. Trots!
- Nadat ik in een weekend lekker wat zonnestralen had gepakt en naar mijn inzien eindelijk wat gezonde kleur op het gezicht kreeg, vroeg een van mijn collega's later op het werk of ik last had van ‘skin sensitivity’ of ‘an allergy’ en dat hij wel een goed medicijn wist...


Tot eind april allemaal!
Dan kom ik maar snel terug voordat ze mij in quarantaine plaatsen mbt tot verdachte huidverkleuringen!